09/02/2007: Aanvulling bij het verslag van het college van deskundigen Brussel 2006

Aanvulling bij het verslag van het college van deskundigen belast met de controle op de geautomatiseerde stemmingen en stemopneming voor de gemeenteraadsverkiezingen van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

9 februari 2007

8. Verspreiding van de broncode van de gebruikte software voor de gemeenteraadsverkiezingen

Op 30 november 2006 werd de broncode van de gebruikte software voor de verkiezingen van 8 oktober 2006 verspreid via de website van het Ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest onder de vorm van 3 gecomprimeerde archieven in rar-formaat, zijnde één archief per softwareversie.

Deze archieven bevatten uitsluitend de broncodes van de software, dus zonder documentatie of testprogramma’s.

Er werd geen uitleg verschaft met betrekking tot de versies, tenzij deze afleidbaar uit de bestandsnamen van de archieven : Coffre903.rar, Coffre905.rar, Coffre906.rar.

De analyse van de broncode vertoonde enkele minieme verschillen met het referentiemateriaal dat door het MBHG in de kluis van Dexia op 13 september 2006 werd geplaatst in het bijzijn van de vertegenwoordigers van de organismen aanwezig bij de voordracht van het rapport van het Bureau van Dijk (cfr punt 4.1.1.1 van het rapport).

Het college heeft het Ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest hier onmiddellijk van op de hoogte gesteld.

Op 11 januari 2007 werd een volledige kopie van het referentiemateriaal dat op 13 september 2006 in de kluis werd geplaatst (drie cd-roms met de broncode, de testprogramma’s en de softwaredocumentatie) gepubliceerd op de website van het Ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Deze kopie bleek correct te zijn.

De site van het MBHG vermeldt echter nergens dat de broncode die op 30 november werd geplaatst foutief was, noch de data van de daaropvolgende wijzigingen, noch het feit dat de inhoud van de gepubliceerde archieven veranderd was. De tekst is immers sinds 30 november onveranderd gebleven.

De broncode werd een eerste keer zeven weken na de verkiezingen gepubliceerd terwijl de termijn om bezwaar in te dienen bij het rechtscollege na twee weken verloopt. Op die manier was het onmogelijk om bezwaar gebaseerd op een volledige of gedeeltelijke analyse van de broncode aan te tekenen.

9. Bijkomende aanbevelingen

Het college doet volgende bijkomende aanbevelingen met betrekking tot het verspreiden van de broncode :

• een duidelijke politiek met betrekking tot de publicatie van de broncode zou afgesproken moeten worden. Deze politiek dient onder meer te bepalen welk materiaal en de termijn waarop dat materiaal dient gepubliceerd te worden ;

• zoals vermeld in het punt 6.4 van het rapport zou de broncode en de bijhorende documentatie voor de dag van de verkiezingen gepubliceerd moeten worden om een betere transparantie van de geautomatiseerde stemming te verzekeren. De beveiliging moet worden gegarandeerd door robuuste procedures en cryptografische algoritmes (reeds aanwezig in de software) en niet door het vooraf achterhouden van de broncode ;

• een elektronische handtekening van de broncode (met inbegrip van het referentiemateriaal), berekend door middel van publieke software, zou moeten gepubliceerd worden door de producent van de software. Deze handtekening laat toe om heel eenvoudig de overeenkomst tussen de gepubliceerde broncode en deze gebruikt bij de electorale verrichtingen te verzekeren.

Jean-Marc Paul
Voorzitter

Sophie Jonckheere
Secretaris

Geert Bryon

Freddy Tomicki

Theo D’Hondt

Emmanuel Willems

Johan Fabry

Olivier Markowitch